Arazi GES Kurulumu İçin Yasal Mevzuatlar

Arazi tipi Güneş Enerji Santrali (GES) kurmak isteyen yatırımcıların, süreci yasal mevzuatlara uygun şekilde yürütmesi zorunludur. Türkiye’de güneş enerjisi yatırımları, birden fazla kurumun denetiminde ve çeşitli kanunlar çerçevesinde düzenlenmektedir. Bu nedenle, projenin hukuki alt yapısının sağlam kurulması, ilerleyen süreçte yaşanabilecek gecikmelerin veya iptallerin önüne geçer.

1. Elektrik Piyasası Kanunu ve Lisanssız Elektrik Üretimi Yönetmeliği

Arazi GES projeleri genellikle 1 MW altı lisanssız üretim kapsamında gerçekleştirilir. Bu tür projeler, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve buna bağlı olarak çıkarılan Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği çerçevesinde değerlendirilir.

İhtiyaç fazlası enerji şebekeye satılabilir.
EPDK lisansı gerekmez ancak başvuru ve onay süreçleri vardır.
İlgili TEDAŞ bölge müdürlüğüne teknik uygunluk başvurusu yapılmalıdır.

2. İmar Planı ve Arazi Kullanımı

GES kurulacak arazinin imar durumu ve mülkiyet yapısı önemlidir. Tarım arazilerinde kurulum yapılabilmesi için:

Tarım dışı kullanım izni alınmalı (5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu).
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan imar planı tadilatı veya uygunluğu gerekebilir.

3. ÇED Yönetmeliği (Çevresel Etki Değerlendirmesi)

GES projelerinde genellikle “ÇED Gerekli Değildir” belgesi alınır. Ancak proje 1 MW üzerindeyse veya belirli büyüklükteyse, ÇED raporu hazırlanması gerekebilir.

Başvurular İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri’ne yapılır.
ÇED süreci tamamlanmadan projeye başlanamaz.

4. Enerji Nakil Hattı (ENH) İzinleri

GES projesinin şebekeye bağlanabilmesi için trafo merkezine bağlantı planlanmalıdır. Bu nedenle:

ENH güzergahı belirlenmeli.
Kamulaştırma gerekiyorsa Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı veya ilgili dağıtım şirketi devreye girer.

5. Belediyeler ve İlgili Kurum Görüşleri

Yerel belediyeler, DSİ, Orman Genel Müdürlüğü, Karayolları, Milli Emlak gibi kurumların görüşleri ve izinleri gerekebilir. Özellikle devlet arazisi kullanımında, kira veya tahsis sözleşmeleri düzenlenir.

Sonuç:

Arazi GES kurulumunda yasal süreçler oldukça detaylıdır ve birbirine bağlı ilerler. Sürecin her aşamasında ilgili mevzuatlara uygunluk şarttır. Bu nedenle yatırımcıların, deneyimli mühendislik ve hukuk danışmanlığı alarak projeye başlamaları, zaman ve maliyet açısından büyük avantaj sağlar.