GES ile Elektrik Satışı: Gelir Modeli
Güneş Enerji Sistemleri (GES), hem bireysel kullanıcılar hem de yatırımcılar için sadece bir enerji üretim aracı değil, aynı zamanda güçlü bir gelir modelidir. Elektrik üretimi yaparak hem kendi tüketimini karşılayan hem de fazla elektriği şebekeye satarak gelir elde eden sistem sahipleri için GES yatırımları, uzun vadede kazançlı ve sürdürülebilir bir gelir kapısı haline gelmiştir.
Elektrik Satışı Nasıl Yapılır?
GES ile elektrik üretimi yapan bir kişi ya da kurum, ürettiği elektrikten kendi ihtiyacını karşıladıktan sonra kalan fazla enerjiyi elektrik dağıtım şebekesine satabilir. Türkiye’de bu süreç, lisanslı ve lisanssız üretim olmak üzere iki şekilde gerçekleşir:
-
Lisanssız Elektrik Üretimi: Genellikle 1 MW’a kadar olan GES sistemleri için geçerlidir. Üretici, ihtiyaç fazlası elektriği dağıtım şirketine satabilir. Gelir, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamında belirlenen alım fiyatı üzerinden hesaplanır.
-
Lisanslı Elektrik Üretimi: Daha büyük ölçekli GES yatırımlarını kapsar. Bu durumda üretici firma, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’dan üretim lisansı alır ve enerji satışını serbest piyasa ya da ikili anlaşmalar yoluyla yapar.
Gelir Kalemleri Nelerdir?
GES ile elektrik satışı sayesinde yatırımcılar şu yollarla gelir elde eder:
-
Şebekeye Satış (Offset / Mahsuplaşma): Gündüz fazla üretim yapıldığında bu elektrik şebekeye verilir ve gece veya üretimin yetersiz olduğu zamanlarda şebekeden çekilen enerji ile mahsuplaşma yapılır.
-
Elektrik Satış Geliri: Fazla üretim doğrudan şebekeye satılır. Satış fiyatı, YEKDEM kapsamında devlet tarafından belirlenen alım fiyatı veya piyasa şartlarına göre oluşur.
-
Karbon Emisyon Kredisi Geliri: Uluslararası karbon piyasalarına kayıtlı projelerde, salım azaltımı karşılığı karbon kredisi satışı da mümkündür.
-
Vergi Avantajları ve Teşvikler: Yatırımcı, vergi indirimi, KDV istisnası, amortisman kolaylığı gibi dolaylı gelir artırıcı avantajlardan da yararlanabilir.
Örnek Gelir Hesabı (Tahmini)
Varsayalım ki 1 MW kapasiteli bir arazi GES yılda ortalama 1.500.000 kWh elektrik üretiyor. KWh başına satış fiyatı 2,0 TL ise:
Yıllık gelir = 1.500.000 kWh × 2,0 TL = 3.000.000 TL
Bu tutar, işletme giderleri düşüldükten sonra yatırımcının net karına dönüşür ve yatırım geri dönüş süresi ortalama 5-7 yıl arasında olabilir.
Sonuç
GES ile elektrik satışı, yatırımcılar için düzenli, öngörülebilir ve çevreci bir gelir modeli sunar. Doğru planlama, kaliteli ekipman seçimi ve mevzuata uygunluk ile birlikte GES yatırımı, hem ülke ekonomisine hem de bireysel gelir artışına önemli katkılar sağlar. Uzun vadeli düşünmek ve iyi bir fizibilite ile yola çıkmak, bu gelir modelinden maksimum fayda sağlamak için en kritik adımlardır.